سابقه و هدف: بلوط یک گونه رایج و یکی از مهمترین گونه ها در جنگل های زاگرس ایران است. جنگل های زاگرس نقش مهم و مؤثری در تأمین آب، حفظ خاک و تعدیل آب و هوای کشور دارد. متأسفانه بخش قابل توجهی از آن جنگل ها از زوال بلوط رنج می برند. جنگل های زاگرس تقریباً 40 درصد از پوشش جنگلی ایران را دربرمی گیرد که به ویژه در دو دهه اخیر جمعیت درختان بلوط (Quercus sp.) عمدتاً به دلیل خشک سالی، بیماری ها و حشرات آفت کاهش یافته است. یکی از آفات مهم در جنگل های غربی بلوط، پروانه جوانه خوار بلوط Tortrix viridana L., (Lep.: Tortricidae) است که از برگ های بلوط به عنوان میزبان اصلی تغذیه می کند.مواد و روش ها : این تحقیق با هدف ارزیابی و پیش بینی میزان خسارت پروانه جوانه خوار بلوط در جنگل های بلوط با استفاده از روش های سنجش از دور و GIS از طریق تحلیل رگرسیونی نسبت های باقی مانده شاخ و برگ بلوط در نقاط نمونه برداری با شاخص های پوشش گیاهی داده های ماهواره سنتیل-2 در طول یکسال بررسی شد. پایش میدانی از 27 آوریل 2020 (8 اردیبهشت 1399) تا 14 می 2020 (25 اردیبهشت 1399) انجام شد. بدین منظور در یک مسیر، با عرض دو کیلومتر، در طول مسیر شهرستان سروآباد تا مرز باشماق با استفاده از نرم افزار GIS، از تعداد 100 مکان به صورت تصادفی نمونه برداری شد. در هر مکان نمونه برداری، چهار درخت در چهار جهت اصلی جغرافیایی (به منظور کاهش تأثیر جهت جغرافیایی بر پراکنش جمعیت T. viridana) انتخاب گردید. سپس چهار شاخه (به طول حدود 100 سانتی متر) به صورت تصادفی به عنوان واحد نمونه برداری با دقت قطع شد و تعداد لاروهای سن پنجم جوانه خوار بلوط شمارش شدند. سپس همبستگی بین تعداد آفت و پارامترهای میزان ارتفاع، شیب، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، فاصله از مناطق مسکونی، شاخص NDVI و شاخص دریافت نور با استفاده از آزمون های آماری شامل آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه بررسی شدند. بررسی نرمال بودن داده ها با استفاده از آزمون آماری کولموگروف- اسمیرنوف انجام شد. داده ها با استفاده از SPSS نسخه 26 تحلیل شدند.نتایج و یافته ها: نتایج تحلیل همبستگی پیرسون بین متغیرهای یادشده و جمعیت آفت جوانه خوار بلوط نشان داد، جمعیت آفت بیشترین و کمترین همبستگی را به ترتیب با ارتفاع (651/0=r) و شیب (015/0-=r) دارد. بر اساس رگرسیون خطی چندگانه، متغیر ارتفاع بالاترین ضریب همبستگی را با جمعیت آفت داشت. همچنین، شاخص دریافت نور، NDVI و فاصله از آبراهه ها به ترتیب با همبستگی قوی تا ضعیف رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد، رابطه بین زاویه شیب و تراکم پوشش گیاهی نیز معنادار (032/0=P، 214/0=r) بوده است. با توجه به نقشه شدت پراکنش آفت پروانه جوانه خوار بلوط که با استفاده از رابطه رگرسیون خطی چندگانه به دست آمده است نشان داد، بیشترین پراکنش آفت پروانه جوانه خوار بلوط در جنوب غربی شهر سروآباد مشاهده شد.نتیجه گیری: بر پایه نتایج به دست آمده، واضح است که NDVI برای جداسازی میزان مختلف جمعیت شاخص مناسبی است. به علاوه، می توان نتیجه گرفت که جمعیت پروانه جوانه خوار بلوط در ارتفاعات بالا و تراکم بالای درختان بیشتر است. با در دسترس بودن مدل های جمعیتی، می توان اقدام به محدود نمودن پراکندگی T. viridana کرد، زیرا با تشخیص زودهنگام گسترش و پراکنش این آفت، می توان به نحو مؤثرتری کنترل را انجام داد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

ایجاد پوشش هایی مقاوم و ضد خوردگی در ابعاد نانو، استفاده گسترده و روز افزونی در صنایع مختلف دارد. پوشش ایجاد شده وابسته به برخورد نانو قطره با سطح و سپس پخش شدن آن بر روی سطح است. در بسیاری از موارد سطح به صورت مورب در مقابل نازل پاشش قرار گرفته و زاویه برخورد نانو قطره با سطح به صورت مایل می باشد. به دلیل وجود هزینه زیاد و زمان بر بودن آزمایشات تجربی و شبیه سازی های دینامیکی، تعیین مدلی برای نشان دادن تاثیرات عوامل موثر بر پخش نانو قطره حائز اهمیت است. در این مطالعه با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره نسبت به پیش بینی پخش شدن نانو قطره اقدام گردیده است. میزان پخش شدن نانو قطره به سرعت و زاویه برخورد قطره با سطح بستگی دارد که برای این منظور پنج مدل مختلف در نظر گرفته شده است. نتایج مقایسه مدل های ارائه شده، نشان می دهد که مدل رگرسیون غیر خطی پیشنهادی، دارای بیشترین بازده و کمترین خطا بوده است و تطابق بالایی با خروجی مطلوب دارد. همچنین آنالیز باقیمانده ها نشان دهنده پذیرش نرمال بودن آن ها در مدل انتخابی است. علاوه بر این مشاهده شده است که همبستگی بین سرعت و میزان پخش شدن نانو قطره 0. 95 است که در سطح بسیار بالایی قرار دارد.

شاخص تردی (شکنندگی) سنگ یکی از مهم ترین پارامترهای موثر بر حفاری های زیرزمینی به ویژه در حفاری با ماشین (TBM) به حساب می آید که محاسبه دقیق این پارامتر برای طراحی های ژئوتکنیکی بسیار مهم و کاربردی است. در این مقاله، شاخص تردی سنگ با استفاده از دو روش رگرسیون چند متغیره غیر خطی و همچنین درخت رگرسیون CART بر روی پایگاه داده شامل 48 ردیف داده ای از 30 پروژه تونل سازی مختلف پیش بینی شده است. این پایگاه داده ای بازه قابل قبولی از اعداد را در بر می گیرد که شامل مقاومت فشاری، مشاومت کششی و وزن مخصوص انواع مختلفی از سنگ ها است. علاوه بر مقاومت تک محوری سنگ، مقاومت کششی برزیلی و وزن مخصوص، جنس سنگ به عنوان پارامتر چهارم در ارائه معادله و توسعه درخت پیش بینی تردی سنگ لحاظ شده است. معادله پیشنهاد شده در این مطالعه دارای ضریب تشخیص 91/0R2= و درخت رگرسیون توسعه داده نیز دارای ضریب تشخیص 94/0 R2=است. با توجه به اعمال جنس سنگ به صورت کد عددی در پیش بینی ها مشاهده شد که اعمال این کد نه تنها باعث کاهش دقت در پیش بینی ها نمی شود، بلکه باعث افزایش آن و باعث درک بهتری از معادلات و روش های پیش بینی نیز می شود.

به کار گرفتن روش کمترین مربعات در رگرسیون خطی فازی بسیار مشکل است، بنابراین مقالات متعددی برای برآورد پارامترهای مدل رگرسیون خطی فازی از روش های برنامه ریزی خطی استفاده کرده اند. در این مقاله با تعمیم و استفاده از فاصله ای که توسط دیاموند برای اعداد فازی تعریف شده است، پارامترهای مدل رگرسیون خطی فازی را برآورد می کنیم. همچنین نشان می دهیم که مجموع خطاها در این روش به طور قابل توجهی کمتر از سایر روش های ارایه شده در رگرسیون خطی فازی است.

با توجه به کاهش نزولات جوی و خشکسالی سال های اخیر و در نتیجه کمبود آب در پهنه وسیعی از کشور و افزایش میزان تقاضا برای مصارف مختلف، مدیریت منابع آب های سطحی و زیرزمینی از اهمیت و حساسیت بسیار زیادی برخوردار است. آب های زیرزمینی در بسیاری از کشورها از جمله ایران، یکی از منابع اصلی تأمین آب برای مصارف شرب، صنعت و کشاورزی می باشد. استفاده از این منبع همواره به عنوان گزینه ای در کنار آب های سطحی مطرح بوده است، البته در بسیاری از کشورهای خشک جهان از جمله ایران اصلی ترین منبع تامین آب، ذخایر آب زیرزمینی است. اکثر مطالعات انجام شده مربوط به پیش بینی در زمینه آب های زیرزمینی مربوط به پیش بینی سطح ایستابی است و کمتر به هیدروگراف معرف آبخوان توجه شده است. لذا هدف از این مطالعه در ابتدا مدل سازی هیدروگراف معرف آبخوان با استفاده از فرا مدل شبیه ساز عصبی-فازی است و سپس مقایسه نتیجه با مدل سازی به روش فرا مدل شبیه ساز بیان ژن است که هردو مدل برای اولین بار در این مطالعه برای این هدف مورد استفاده قرار گرفته است و سوال اساسی این تحقیق این است، آیا مدل های بر مبنای عملکرد فازی، که در اکثر مطالعاتی که کمبود داده و اطلاعات داریم جواب نسبتا قابل قبولی می دهند، می توانند در این مطالعه موردی نیز عملکرد بهتری نسبت به فرامدل شبیه ساز بیان ژن، که در اکثر مطالعات اخیر عملکرد خوبی از خود نشان داده است، داشته باشد. محدوده مطالعاتی، دشت لور-اندیمشک، قسمتی از دشت دزفول-اندیمشک است. در منطقه ی دشت لور-اندیمشک، 8 حلقه پیزومتر که پراکنش نسبتاً خوبی در منطقه دارد، شبکه ی پیزومتری دشت را تشکیل می دهد. برای انجام این مطالعه با استفاده از مختصات جغرافیایی هرپیزومتر و اطلاعات آماری ماهانه مربوط به سطح 8 پیزومترآبخوان دشت لور-اندیمشک، برای 5 سال آبی (89-88 تا 93-92) و با استفاده از روش تسین در محیط GIS، میانگین وزنی هر پیزومتر بدست آمد و سری زمانی تراز آب زیرزمینی دشت که بیانگر هیدروگراف معرف آبخوان منطقه مورد مطالعه است، محاسبه گردید. سپس با استفاده از فرا مدل شبیه ساز عصبی-فازی و فرا مدل شبیه ساز بیان ژن هیدروگراف معرف آبخوان مدل سازی شد و نتایج با هم مقایسه گردید. با مقایسه فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی و فرامدل شبیه ساز بیان ژن مشاهده می شود که در مرحله آموزش ضریب تبیین فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی از ضریب تبیین فرامدل شبیه ساز بیان ژن بیشتر می باشد. ولی در مرحله تست ضریب تبیین فرامدل شبیه ساز بیان ژن از ضریب تبیین فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی بیشتر می باشد. از طرفی با توجه به پارامتر جذر میانگین مربعات خطا، مشاهده می شود که فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی دارای جذر میانگین مربعات خطای کمتری در مرحله تست بوده است. بر اساس معیار OI که هرچه مقادیر به یک نزدیک تر باشد مدل عملکرد بهتری دارد، مشاهده می شود که فرامدل شبیه ساز بیان ژن با اختلاف کمی دارای معیار OI بیشتری نسبت به فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی بوده است و می توان با مشاهده مقادیر جدول به این نتیجه رسید که عملکرد فرا مدل شبیه ساز بیان ژن بهتر از فرامدل شبیه ساز عصبی-فازی است و در شرایط کمبود داده و اطلاعات برای مدل سازی هیدروگراف معرف آبخوان با استفاده از مدل های مفهومی همچون مادفلو، فرامدل شبیه ساز بیان ژن می تواند جایگزین مناسبی باشد.

در این مقاله، ابتدا یک روش موجود برای برآورد، انجام آزمون فرضیه فازی و فاصله اطمینان فازی برای ضرایب فازی یک مدل رگرسیون خطی ساده با ورودی های دقیق و خروجی های فازی معرفی می شود. سپس، معایب و نقایص این روش با تحلیل چند مثال عددی مورد بررسی و نقد قرار می گیرد. با معرفی یک رویکرد جایگزین مناسب در برآورد ضرایب و بکار گیری فرضیه های فازی متعارف در محیط فازی، سعی می کنیم روش مذکور در ساختار و اتخاذ تصمیم گیری برای پذیرش یا رد فرضیه های فازی را بهبود ببخشیم. برای این منظور، به کمک یک متر فازی متداول و تکنیک بوت استرپ، آماره های آزمون مورد نیاز به صورت معیار های غیر فازی تعریف می شوند. سپس، با مقایسه ی مقدار احتمال و سطح معنی داری داده شده، همانند روش کلاسیک، فرض صفر فازی قبول یا رد می شود. همچنین با ارائه چند مثال کاربردی، تأثیر و ارجحیت رویکرد پیشنهادی در آزمون فرضیه و فاصله اطمینان برای ضرایب فازی مدل رگرسیون خطی در مقایسه با روش موجود را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم.

در این مقاله مدل رگرسیون چند متغیره فازی بر اساس تعاملی که بین متغیرهای توصیفی وجود دارد، طبق روش تاناکا معرفی شده است. با روش بکار گرفته شده در مدل تاناکا یک مدل Lp جهت محاسبه ضرایب رگرسیون فرموله محاسبه شده است. در روش ارایه شده، علاوه بر تعیین ضرایب مقادیر مختلف، ضرایب تعامل بین متغیرهای توصیفی نیز محاسبه شده است.